Wat is een giftige organisatiecultuur en hoe herken je die?

‘Giftige organisatiecultuur’ is een term die steeds vaker opduikt in gesprekken online en offline over werkplezier, werkstress en personeelsverloop bij vooral grote hierarchische organisaties. Maar wat houdt een giftige organisatiecultuur precies in, en hoe herken je het op tijd? In dit blog nemen we een kijkje achter de schermen van giftige culturen in een giftige organisatie en geven we je handvatten om deze te herkennen en vermijden.

sr18

Persoonlijke ontwikkeling in crisistijd

Zo maak je snel een relevant persoonlijk ontwikkelingsplan

€8,99

Wat is een giftige organisatiecultuur?

Een giftige organisatiecultuur ontstaat wanneer de normen, waarden, gedragingen en systemen binnen een organisatie schadelijk zijn voor de mentale, emotionele en soms zelfs fysieke gezondheid van medewerkers. In een dergelijke cultuur heerst vaak een klimaat van angst, wantrouwen, gebrek aan respect en overmatige controle. Het kan leiden tot hoge stressniveaus, burn-out en een verhoogd personeelsverloop.

Een giftige organisatiecultuur ontstaat meestal niet van de ene op de andere dag. Het is vaak het resultaat van jarenlange dysfunctionele gewoonten, slechte leiderschap en een gebrek aan transparantie en verantwoordelijkheid.

Kenmerken van een giftige organisatiecultuur

Het herkennen van een giftige organisatiecultuur kan soms lastig zijn, zeker als je er middenin zit. Hier zijn enkele veelvoorkomende kenmerken:

1. Gebrek aan respect en waardering

Medewerkers voelen zich niet gewaardeerd of gerespecteerd. Complimenten en erkenning zijn zeldzaam, en fouten worden vaak uitvergroot in plaats van constructief besproken.

2. Giftig leiderschap

Giftige bazen die giftige leiderschapstijlen hanteren, zoals micromanagement, autoritair gedrag, of leiders die hun verantwoordelijkheid ontlopen, dragen bij aan een giftige cultuur. Een gebrek aan empathie en transparantie versterkt dit effect.

3. Overmatige concurrentie

Een cultuur waarin medewerkers continu tegen elkaar worden uitgespeeld of waarin alles draait om wie het meeste bereikt, creëert een onveilige, ongezonde en vijandige sfeer. Samenwerking en teamspirit verdwijnen hierdoor of worden stelselmatig onderdrukt.

Meer: Van Burnout Naar Betekenis, Generatieve AI & Neem contact op

4. Slechte communicatie

In een giftige cultuur is communicatie van boven naar beneden en onderling tussen mensen vaak onduidelijk, onvolledig of niet transparant. Roddels en achterkamertjespolitiek floreren, terwijl eerlijke feedback niet of nauwelijks wordt gegeven of gewaardeerd.

5. Hoge werkdruk en onrealistische verwachtingen

Een constante druk om meer te presteren zonder de juiste middelen of ondersteuning kan leiden tot uitputting. Medewerkers voelen zich vaak opgebrand of overweldigd.

6. Hoge mate van personeelsverloop

Als mensen continu ziek uitvallen of zelfs vertrekken met o.a een burn-out, is dat een duidelijk signaal dat er iets structureel mis is binnen de organisatie en met name met het gedrag en de waarden en normen van de formele en informele leiders die er werken.

Neem contact op.

Meer weten hoe je een giftige organisatie herkent, overleeft of verlaat of hem verandert in een echte lerende organisatie met een gezonde, positieve en ondersteunende organisatiecultuur. Met innovatieve organisatieveranderingsmodellen zoals het AI-bedrijfsmodel canvas? Stuur dan een email sturen, dan nemen we direct contact op voor een gratis intake:

    Later.
    Tony de Bree